Belediye kaynaklı bazı iddiaları gündeme getirerek görevinden istifa eden CHP Ankara İl Başkanı Doç. Dr. Tarık Şengül, yaratılan “vur-kaç rantı”nın kenti topyekün çökerttiğini dile getiriyor. Anakent Belediye Başkanı Melih Gökçek’e “esaslı bir yanıt” vermeye hazırlanan Şengül’ün Cumhuriyet Ankara’nın sorularına verdiği yanıtlar şöyle:

- Yerleşim alanlarının planlarının değiştirilerek konut sayısının artırılmasının kent açısından yaratacağı sorunlar nelerdir?

- Plancılar kentleri bir bütün olarak planlarlar. Bir bölgenin yapı yoğunluğunu artırırsanız, hem o bölgenin hem de kent bütünün dengesini bozarsınız. Örneğin Çayyolu, İncek gibi bölgelerin çok yoğun olmaması istenmiştir. Eğer bu bölgelerdeki yoğunluğu artırırsanız, Kızılay, Esat, Ayrancı’da çöküntüye yol açarsınız. Nüfus yoğun biçimde yeni açılan yerleşim bölgelerine kayar. Sonra yoğunluğu artan bölgeler için de sorun çıkar. Çünkü bu bölgelerin fiziksel ve sosyal altyapısı, yeşil alanları ve yol sistemleri düşük yoğunluk için planlanmıştır. Yoğunluk artınca kısa sürede bu bölgeler ulaşım, altyapı yetersizliği gibi sorunlarla karşı karşıya kalır.

‘Aracılar kazanıyor’

- Yoğunluk artışlarının arsa ve konut piyasasına etkileri nelerdir?

- Bundan bir tek kesim kazanmaktadır; arsa spekülatörleri ve aracılar. Bunun dışında herkes bu süreçten kaybetmektedir. Üstelik kentin diğer kesimlerindeki gayrimenkul fiyatlarını aşağı düşürür. Çayyolu, İncek gibi bölgelere giden nüfus mevcut kentten gidiyor. Buraların çekici hale gelmesi eski yerleşmelerde taşınmaz fiyatlarını aşağı çekmektedir. Öte yandan yoğunluk artışına gidilen yerlerde de fiyatlar bir süre sonra aşağı doğru seyretmektedir. Çünkü bu alanların yoğunlaşması çekiciliğini düşürmekte ve insanlar bu bölgelerden konut alma istekliliklerini yitirmektedir. Kısaca bu tür yoğunluk artışları bir anlamda vur-kaç türü bir rant yaratmaktadır. Arsaları elinde tutanlar ve aracılar ilk karı elde edip, ortadan kaybolmakta, maliyetler vatandaşlara yıkılmakta, yaşam kalitesi de düşmektedir.

- Yoğunluk artışı gibi uygulamalar o zaman bir sosyal-adalet sorununa işaret ediyor?

- Kuşkusuz. Kendinizi yeni gelişme alanlarında yaşamak için konut alan bir vatandaş olarak düşünün; yaşam boyu elde ettiğiniz birikimi düşük yoğunluklu, yeşil alanı bol, altyapısı yeterli bir yerde yaşamak için kullanıp, bir konut alıyorsunuz. Mevcut plana baktığınızda herşey yolunda görünüyor. Ancak konutunuzu aldıktan bir kaç ay sonra bir bakıyorsunuz, yaşadığınız çevrede konut yoğunluğu 5 kat artmış. Bunun anlamı bir yandan yaşam kalitenizin hızla düşmesi, diğer yandan da konutunuzun ederinin aşağı doğru gitmesidir. Kendinizi aldatılmış hissetmez misiniz? Bir de bunu belediye yaparsa...

‘Paranla mağdursun’

- Dikmen, Ayrancı, Etlik, Esat gibi eski yerleşim alanları için de durumun iç açıcı olmadığını söylediniz...

- Buralardaki taşınmaz fiyatlarındaki değişimi Çayyolu, İncek, Alacaatlı gibi bölgelerle karşılaştırmak yeterli. Aradaki makas giderek açılıyor. Bir başka sorun Ankara’da ihtiyacın çok üzerinde bir alan gelişmeye açılmış durumda. Böyle olunca Belediyeler kaynaklarının önemli bir bölümünü altyapı için bu gereksiz açılmış bölgelere yatırıyor. Belediyeler kaynaklarını nüfusun yaşadığı yerlere değil, boş alanlara yatırıyor. Boş alanların değeri hızla yükselirken, bu kaynakların hedeflemesi gereken vatandaşların yaşadığı yerlerde konut fiyatları düşme eğilimi gösteriyor. Yani kentli için ayrılmış kaynaklarla kentli mağdur ediliyor.

SERTAÇ EŞ
Cumhuriyet Gazetesi